Cypriniformes karpiokształtne (opis)

Rząd Karpiokształtne (Cypriniformes)

Rząd ryb promieniopłetwych (Actinopterygii), obejmujący 11-12 rodzin ⇒ ponad 400 rodzajów ⇒ i ponad 4200 gatunków, głównie słodkowodnych.
Najliczniejsza jest rodzina karpiowatych.
Uważa się, że Karpiokształtne pochodzą z południowo-wschodniej Azji, gdzie większość tego rzędu występuje do dzisiaj.
Najwcześniejsze skamieliny pochodzą z paleocenu.
Cyprinidy dotarły do ​​Ameryki Północnej i Europy mniej więcej podczas eocenu, a do Afryki we wczesnym miocenie.
Naturalny zasięg ich występowania obejmuje Azję, Europę, Amerykę Północną i Afrykę.
Na pozostałych kontynentach i w Nowej Zelandii zostały wprowadzone przez człowieka.
Wiele gatunków z tego rzędu ma duże znaczenie gospodarcze.

Cechy charakterystyczne:
Ciało, z wyjątkiem głowy, pokryte jest łuską cykloidalną, rzadziej nagie lub pokryte płytkami kostnymi.
Płetwy brzusznePłetwy brzuszne   Płetwy brzuszne (łac. pinna ventralis, ang. pelvic fins, oznaczane literą V) – są składnikiem pasa miednicowego (obręczy miednicowej), usadowione w tylnej ścianie okolicy brzucha, tuż przed odbytem, w różnych grupach ryb są... More położone za piersiowymi, zawsze na środku brzucha.
Płetwa tłuszczowaPłetwa tłuszczowa   Płetwa tłuszczowa (łac. pinna adiposa, ang. adipose fin) – położona na grzbietowej stronie trzonu ogonowego za ostatnią płetwą grzbietową, czasami uważana jest za przekształconą ostatnią płetwę grzbietową. Jest nier... More nie występuje (wyjątkiem są niektóre piskorzowate).
Twarde promienie spotykane są jedynie w płetwie grzbietowej nielicznych taksonów.
Pierwsze cztery kręgi przekształcone są w aparat WeberaAparat Webera   Aparat Webera, narząd Webera – układ wzmacniający zdolność odbierania dźwięków większości ryb otwartopęcherzowych. Nazwa upamiętnienia niemieckiego anatoma i fizjologa Ernsta Heinricha Webera, który opisał ten narząd w 182... More – narząd reagujący na ciśnienie otaczającego środowiska.
Otwarty pęcherz pławnyPęcherz pławny   Pęcherz pławny – cienkościenny, błoniasty narząd występujący u wielu ryb, pełniący funkcję narządu hydrostatycznego, a czasem oddechowego (u ryb dwudysznych). Położony w przedniej części przewodu pokarmowego (z wyjątki... More połączony z przełykiem.
Pysk zazwyczaj ruchomy – szczęka u większości gatunków potrafi się wysuwać.
Brak zębów na szczękach i podniebieniu. Obecne są zęby gardłowe i 3 promienie podskrzelowe.
Zęby gardłowe są indywidualne dla każdego gatunku i służą do identyfikacji gatunków.

Karpiokształne mają duże znaczenie gospodarcze, zwłaszcza rodzina Cyprinidae (karpiowate), a wiele z nich jest ważnych w akwarystyce (choćby złote rybki lub karpie koi). Pozostałe rodziny mają mniejsze znaczenie gospodarcze, ale są znaczące np. w wędkarstwie czy akwarystyce.
Jeden z gatunków Cypriniformes (Karpiokształtnych) – Danio pręgowany jest wykorzystywany w badaniach biologicznych i biochemicznych do wielu eksperymentów, ponieważ we wczesnym rozwoju ma prawie przezroczyste ciało i przez to nadaje się do badania biologii rozwojowej.

Rodziny należące do rzędu Karpiokształtnych:

podrząd – Cyprinoidei – karpiowce (należą do niego 2 Rodziny):

• Cyprinidae – karpiowate (ok. 1600 gatunków m.in. karp; lin; płoć; wzdręga; kleń), Występują w Afryce, Eurazji i Ameryce Północnej.
• Psilorhynchidae

podrząd – Cobitoidei (należy do niego 10 Rodzin):

• Catostomidae – czukuczanowate – występują w Ameryce Północnej i wschodniej Azji.
• Gyrinocheilidae – okrągłoprzyssawkowate – rodzina górskich ryb strumieniowych, żywiące się glonami i małymi bezkręgowcami.Występują w tropikalnej Azji.
• Botiidae
• Vaillantellidae
• Cobitidae – piskorzowate (bocje)
• Ellopostomatidae (np. węgorze elektryczne)
• Barbuccidae
• Balitoridae – przylgowate – rodzina górskich ryb strumieniowych, żywiące się glonami i małymi bezkręgowcami.Występują w tropikalnej Azji.
• Serpenticobitidae
• Nemacheilidae

(43)

Wszystkie zdjęcia są własnością ich autorów. Zostały użyte na stronie wyłącznie w celach informacyjnych.
All pictures are property of their authors. They were used on the site for information purposes only

706total visits,2visits today